بررسی تجربیات کشورهای مختلف در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
در سال های اخیر با افرایش رشد جمعیت و پیشرفت صنعت و افزایش بسیار سرعت تولید انواع محصولات و افزایش فرهنگ مصرف گرایی در جوامع بشری در سرتاسر جهان، حجم انبوه ضایعات تولیدی در کره زمین بقدری افزایش یافته که توده آن از توده تمامی جانداران کره زمین بیشتر است.
در سال های اخیر ، کره زمین با بحران های بسیاری روبرو شده که بی سابقه بوده و تابحال تجربه آنها را نداشته است و همه آنها را مدیون بشر میباشد. یکی از مهمترین و اصلی ترین بحران که زندگی روی کره زمین را شدیدا تهدید میکند بحران محیط زیست میباشد که رابطه مستقیمی با ما انسانها دارد. افزایش حجم زباله های تولیدی در کره زمین منجر شده همه کشور ها ، علی الخصوص کشور های پیشرفته توجه به صنعت بازیافت را بهتر درک کنند و در این راستا نیز اقدامات مهمی را انجام دهند. این کشور ها توانسته اند به سایر کشور ها نشان دهند که میتوان استفاده مناسبی از حجم بسیار زباله کرد و فقط راه حل مقابله با ضایعات، دفن و دفع زباله نبوده ، چون این اقدامات نتنها منجر به آسیب رسانی به محیط زیست و جانداران میشود و بایستی بهتر مدیریت شوند. بلکه منبعی غنی جهت درآمد زایی و بهبود اقتصاد کشورها هستند.
ما در این مقاله از گروه آی تی بهساز پلیمر به بررسی تجربیات کشورهای مختلف در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک میپردازیم ، تا انتها همراهمان باشید.
*******************************************************************
برای مطالعه بیشتر : روش های بازیافت ضایعات پلاستیک چگونه است ؟
*******************************************************************
بررسی تجربیات کشور آلمان در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
آلمان جزو پیشتازان در عرصه بازیافت ضایعات مختلف میباشد که از سه دهه قبل تاکنون، توانسته بهره اقتصادی بسیاری از ضایعات ببرد. آلمان بخاطر اختراع سیستم تفکیک زباله کامل در اماکن تولید زباله شامل اماکن خدماتی ، تولیدی ، صنعتی ، تجاری و تفریحی و اداری و مسکونی و … توانسته به این سطح از پیشرفت دست پیدا کند، براساس آمار ، در یک دوره زمانی حدود 7 ساله که به سال 2008 منتهی می شود، مقدار بازیافت ضایعات در آلمان با 16% افزایش به 64 درصد رسیده است. البته در سالهای اخیر با فرهنگ سازی، اندازه کلی ضایعات تاحدی کاهش یافته و میزان ضایعات را به 62% رسانده است. در کل مردم آلمان به درجه ای از علم و آگاهی رسیده اند که میدانند بایستی اندازه تولید پسماند را کاهش بدهند.
طبق قانون مدیریت بازیافت ضایعات در کشور آلمان ، ضایعات خانگی توسط مسئولین محلی مدیریت میشود یعنی جمع آوری ، حمل و سنجش و بازیافت و عملیات دفع ضایعات بصورت کامل با نظارت مسئولین محلی صورت میگیرد. در مورد ضایعات در آلمان قانونی ساده و تاثیر گذار وجود دارد این قانون میگوید (* فضایی برای نگه داشتن زباله ها و ضایعات غیر طبیعی وجود ندارد *) . برطبق این قانون ، غیر از زباله هایی که راهی جز دفن برای آن ها وجود ندارد سایر موارد را بایستی جزو ضایعات بازیافتی قرار داد بدین ترتیب میتوان زمینه ای جهت سرمایه گذاری در این صنعت و فرصتی برای گسترش بسترهای اقتصادی ایجاد نمود، در پی اجرای این قانون ، تولید کنندگان هم نظر خود را در مورد بسته بندی کالا ها و محصولات تغییر داده و به سمت سادگی تمایل پیدا کردند.
علاوه بر موارد ذکر شده ، فعالیت های آلمان در خصوص بازیافت ، تنها بسنده به این موارد نبوده و بلکه با استخدام 200000 نفر نیرو انسانی شامل کارگر و کارمند که سالانه حدود 50 میلیون دلار گردش مالی بهمراه داشته ، و به مدیریت قسمت اقتصادی ضایعات تولیدی در داخل کشور میپردازد.علاوه بر این نمایشگاه های متفاوتی در طول سال برگذار میکنند که نمایشگاه اقتصاد زباله ها در راس آن ها قرار میگیرد. در واقع میتوان گفت افزایش سطح آگاهی شهروندان و فرهنگ سازی و تبادل نظر میان صاحب نظران در این عرصه را به این شیوه امکان پذیر میسازد .
بررسی تجربیات کشور آمریکا در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
آمریکا از دیگر کشور های پیشرفته در بخش بازیافت انواع ضایعات و مدیریت درست آن ها بوده که از اواخر دهه 70 میلادی اقدامات مهمی در این زمینه انجام داده است. این کشور صاحب قدرت و مدعی تکنولوژی ، قانون حفاظت از محیط زیست از سال 1978 به تصویب رسیده و به سبب این قانون ، بازیافت ضایعات به عنوان یکی از مهمترین اقدامات در یحث مدیریت ضایعات مورد توجه قرار گرفته است . از جمله دستاورد های تصویب این قانون ، توانایی در بازیافت 28 % از ضایعات تولیدی میباشد که تقریبا در 15 سال 2 برابر شده و شرکت های زیادی را ترغیب کرده اند تا در این قسمت فعالیت کنند ، البته هزینه های پایین بازیافت ضایعات نیز ، مزید بر علت میباشد.
مسئولات آمریکایی در رابطه با بازیافت ضایعات، بسیار هوشمندانه عمل کرده و با تبدیل تهدید به فرصت در خصوص تولید ضایعات و نتایجی که میتواند بر روی محیط زیست داشته باشد، نتایج مطلوبی را کسب کرده اند. بطوریکه از آن بعنوان یک فرصت شغلی یاد میشود ، این امر در سایر کشور ها هم میتواند پیاده سازی شود تا مسئله تولید ضایعات حل شود. زیرا امروزه ، ضایعات تولیدی را جزو مهمترین چالش ها دانسته و بدون تردید با مدیریت صحیح و کارآمد، میتواند بر ابعاد مختلف زندگی بشر تاثیرگذار باشد.
آمریکا در خصوص مدریریت ضایعات به گونه ای عمل کرده که دولت صرفا در مدیریت ضایعات جامد دخیل بوده و مابقی ضایعات به بخش خصوصی واگذار گردیده و بدین جهت بخش خصوصی 59 % از مدیریت ضایعات در کشور آمریکا را عهده دار میباشد و به خوبی آن را نظارت و کنترل میکند. نکته جالب آن است که دولت آمریکا تا 3 دهه قبل ، بیشتر از 50 % مدیریت ضایعات را بر عهده داشته و دخالت بخش خصوصی ، راهکاری برای برون رفت از معضلات و مسائل مرتبط با موضوع بازیافت را بکار میگرفتند. طبق آمار نشان داده شده از منابع خبری مختلف در آمریکا که نشان میدهد گردش مالی در طی 1 سال نشئت گرفته از بازیافت ضایعات مختلف میباشد و حدود 140 هزار فرصت شغلی برای بازیافت ضایعات به شکل مستقیم ایجاد نموده است.
چنانچه در کشور های نیمه صنعتی و در حال توسعه ، بتوانند مشابه این طرح هایی را پیش بگیرند ، به طور قطع میتوان گفت نتایج بسیار مطلوب و خوبی بدست میآورند. زیرا در این نوع کشورها، همواره نرخ بیکاری بیشتر از کشور های صنعتی بوده و مقدار آلودگی ناشی از پسماند و ضایعات نیز طبعا بیشتر میباشد.
بررسی تجربیات کشور ژاپن در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
در مبحث ضایعات و مدیریت آن، کشور ژاپن بسیار عالی عمل کرده است. ژاپن که جزو کشورهای آسیایی میباشد و توانایی رقابت با کشورهای اروپایی را دارا میباشد. این کشور بازیافت ضایعات را جزو مهمترین و اصلی ترین سیاست های خود قرار داده و سالانه مقادیر زیادی از ضایعات مختلف نظیر پلاستیک ، فلزات و کاغذ را به چرخه بازیافت برمیگرداند، روزانه هز شهروند ژاپنی به صورت میانگین 1200 گرم زباله ایجاد کرده که حدود 20 % آن بازیافت میشود . ژاپنی ها در راستای اجرای این برنامه، توانسته اند در سازگاری و کاهش اثر تغییر آب و هوا و جوی هم موفق باشند. بطوریکه با کاهش مصرف سوخت فسیلی در راستای اجرای این برنامه ها، توانسته در سازگاری و کاهش اثر تغییر آب و هوا هم موفق باشند ، به نحویکه با کاهش مصرف سوخت های فسیلی ، قطع کمتر درختان و استخراج منابع معدنی ، تولید گازهای گلخانه ای را به حداقل رسانیده اند.
بررسی تجربیات کشور استرالیا در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
کشور استرالیا از دیگر کشور های پیشرو در صنعت بازیافت ضایعات مختلف میباشد و آمار حاکی از بازیافت ضایعات ، 52 % گزارش داده شده است. کشور استرالیا توانسته نام کشور خود را جزو برترین های صنعت بازیافت قرار بدهد. گزارش ها حاکی از آن است که حدود 5 میلیارد دلار گردش مالی سالانه استرالیا به بخش بازیافت ضایعات اختصاص داشته و بررسی ها و مطالعات مختلف مربوط به این صنعت، نشان میدهد ، مهمترین انگیزه شهروندان استرالیایی برای مشارکت در صنعت بازیافت ضایعات، اشتغال زدایی میباشد که فرهنگ سازی نیز ، نقش اساسی برای این موضوع دارد. طبق آمار ، بیش از 10000شغل بصورت مستقیم و 28000 شغل یه شکل غیر مستقیم از صنعت بازیافت بووجود آمده است.
بررسی تجربیات کشور سوئد در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
درحالیکه ضایعات در کشور های مختلف به عنوان یک مشکل شناخته میشود و مسئولین ، در فکر راهکاری برای کنترل و هدایت درست ضایعات در مسیرهای بازیافت برداشته اند، میتوان گفت که سوئد با کمبود ضایعات مواجه شده و حتی باعث شده این کشور اقدام به واردات ضایعات از کشورهای مجاور نماید. در کشور سوئد تنها فقط یک درصد از ضایعات تولیدی در منازل قابل بازیافت ندارد که این رقم ، بسیار دور از تصور میباشد زیرا در کشور های اروپایی این عدد به 38 % رسیده است.
در کشور سوئد 14 درصد ضایعات ، جهت تولید کود ، 36 درصد ضایعات تولید شده برای بازیافت مصرف میشود. در کشور اروپا میانگین بازیافت ضایعات 22 % میباشد که میانگین این بازیافت در سوئد، 14 % از میانگین اروپا بالاتر میباشد. علاوه بر این موضوع ، برای تامین 20 % از برق لازم برای دستگاه های گرمازا و 250 هزار خانوار ، 49 درصد ضایعات بازیافتی سوزانده میشود.
ظرفیت دستگاه های سوزاننده ضایعات در سوئد، بالاتر از میزان ضایعات موجود در آن است که همین امر، دولت مردان را ترغیب مینماید که حدود 2 میلیون ضایعات در سال وارد کنند که حدودا 800 هزار تن آن از نروژ وارد میشود. این موضوع با توجه به هزینه های روز به روز در حال افزایش انرژی ، دارای اهمیت ویژه ای میباشد، قوانین سخت گیرانه و جدی ای برای کنترل گازهای آلاینده ناشی از کارخانجات بازیافت ضایعات در این کشور وضع شده است.
بررسی تجربیات کشور سوئیس در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
در سوئیس ، درسوپرمارکت ها، از سطل های ویژه ای برای تفکیک انواع شیشه استفاده میشود و ضایعاتی نظیر شیشه و کاغذ ، دور ریخته نمیشود. در شهر های مختلف سوئیس ، زباله های سبز، که ناشی از مرتب سازی باغچه های منزل و اماکن عمومی مختلف است، هر 2 هفته یکبار جمع آوری میشود و ضایعات کاغذی هم به صورت رایگان جمع آوری میشود. در این کشور ، شهروندان ، سطح آگاهی عمومیشان، به میزانی رسیده که ضایعات آلومینیومی و حلبی را در باکس های ویژه ای که برای آن ها تعبیه شده قرار دهند و همچنین بطری های دست دوم را به سوپر مارکت ها تحویل دهند و مابقی ضایعات مانند مواد شیمیایی و روغنی را به صورت کاملا جدا شده ، جمع آوری میشوند تا هزینه جداسازی آن ها به حداقل برسند. حدود 80 % از بطری های پلاستیکی که رایج ترین نوع بسته بندی برای انواع نوشیدنی ها میباشد، بازیافت شده که علاوه بر درنظر گرفتن جنبه های زیست محیطی آن، جنبه های اقتصادی و مالی نیز مورد توجه قرار میگیرد. با اینکه بازیافت ضایعات در سوئیس به صورت کامل رایگان میباشد، اما قانونی در این کشور تصویب شده برای دور ریختن زباله ها بایستی هزینه پرداخت کرد ، در واقع دور ریختن هر کیسه زباله حداقل یک یورو هزینه دارد.
*******************************************************************
برای مطالعه بیشتر : بازیافت ضایعات پلاستیک و تمامی نکات مربوط به آن
*******************************************************************
بررسی تجربیات کشور یونان در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
کشور یونان جزو کشور های ناموفق در مدیریت ضایعات میباشد حدود یک پنجم ضایعات این کشور از پلاستیک هایی با قابلیت بازیافت تشکیل شده که بصورتی که ارقامی نظیر 1 میلیارد محفظه مواد شوینده ، 1 میلیاد بطری آب پلاستیکی ، 1 میلیارد بطری بسته بندی نوشیدنی های غیر الکلی مورد استفاده ، سالانه در یونان تولید میشود و فقط یک درصد از آن ها به چرخه بازیافت بازمیگردد …
عقب ماندگی 15 ساله یونان از مابقی کشور های عضو اتحادیه اروپا ، موضوعی میباشد که مسئولین و مقامات آن ها را تصدیق نموده اند. البته لازم به ذکر است دولت یونان اعلام کرده قصد بالا بردن سطح خود در زمینه بازیافت ضایعات را داشته و پایتخت یونان با مصرف هزینه 75 یورویی ، بزرگترین مرکز بازیافت در اروپا را تاسیس نموده و آن را بلااستفاده گذاشته است.
بررسی تجربیات کشور ایتالیا در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
در کشور ایتالیا برای جمع آوری و فرآوری ضایعات ، قوانین مختلف به تناسب هر منطقه به تصویب رسیده است. در شهر رم ( پایتخت ایتالیا ) قوانین جدید تری وضع شده است. به عنوان مثال برای شهروندانی که به سطح زباله بازیافت در نزدیکی خود دسترسی داشته و اما از آن ها استفاده نمیکنند ، جریمه نقدی در نظر میگیرند. البته لازم به ذکر است شهروندان رم به کم بودن تعداد این سطل زباله ها اعتراض داشته و تقاضای افزایش آن را دارند. زیرا در بیشتر اوقات ، با سطل های پر روبرو هستند .
بررسی تجربیات کشور سنگال در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
در کشور سنگال هرچند ، تکنولوژی بازیافت ضایعات چندان چشمگیر نمیباشد ، اما بازیافت ضایعات دارای اهمیت خاصی است. بصورتیکه ضایعات بسیار زیادی بازیافت میشوند ، شهروندان سنگالی، انواع ضایعات نظیر ضایعات پلاستیکی و بطری های آب معدنی و ضایعات کاغذی نظیر انواع کتب درسی و غیر درسی ، روزنامه و مجله و … ، همچنین نیز انواع پسماند های تر مانند پوست میوه را از هم جدا کرده و از آنها نهایت استفاده را میبرند ، به عنوان مثال ضایعات فلزی برای بسته بندی انواع قوطی رب و کنسرو مورد استفاده قرار میگیرد و همچنین این کشور ، قسمتی از ضایعات فلزی خود را به کشور های اروپایی ارسال میکنند و ازین طریق هم درآمدی به دست میآورند.
بررسی تجربیات کشور چین در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
این کشور که همواره ادعای پیشتازی در همه عرصه ها دارد در مبحث مدیریت ضایعات نیز نام خود را حفظ کرده است. حجم بسیار عظیم از ضایعات را جمعیت بیش از یک میلیاردی چین ، به صورت روزانه تولید مینمایند. با این حال نیز، ظرفیت کارخانه های بازیافت ضایعات در چین بحدی رسیده که از سایر کشور ها هم زباله وارد مینمایند و بازیافت میکنند . کشور چین جزو بزرگترین متقاضی برای واردات انواع ضایعات در کل دنیا میباشد قسمتی از ضایعات دورریز کشور آمریکا وارد چین شده و به صورت کالاهای چینی به کشور های غربی صادر شده و به همین دلین چین با این جمعیت بسیار کلان ، جزو صادر کننده کالاهای مختلف به اکثر کشور های دنیا میباشد.
بررسی تجربیات کشور تایوان در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
موضوعی که باعث شده نام تایوان هم در این لیست قرار بگیرد ، توانایی آن در تولید انواع البسه و منسوجات به کمک بازیافت پلاستیک های دست دو میباشد. با هر 8 میلیارد بطری پلاستیکی میتوان مواد اولیه جهت تولید لباسی سازگار با محیط زیست با قابلیت های متعدد فراهم نمود. علاوه بر این موضوع ، محصولات گوناگونی نظیر زیپ لباس و مو مصنوعی و گلدان نیز میتواند به این روش تولید گردد. ضمنا قابل ذکر است رسیدن به سطح بازیافت 73 درصدی ، رتبه ایست که کشور تایوان توانسته آن را از آن خود کند.
بررسی تجربیات کشور دانمارک در خصوص بازیافت ضایعات پلاستیک
کشور دانمارک برای تحقق سیاست های زیست محیطی خودش، کشورش را در مسیری قرار داده که بتواند از ضایعات و پسماند بعنوان یک منبع ارزشمند استفاده نماید و دفن آنها را به کمترین و حداقل ترین مقدار ممکن برساند. 10 درصد مردم دانمارک به شکل مستقیم و غیر مستقیم در فرآیند بازیافت نقش داشته و این موضوع ارتقا آگاهی آن ها از بازیافت ضایعان را نشان میدهد. انواع مختلف ضایعات تا حد ممکن بازیافت میشوند و فقط چنانچه قابلیت بازیافت را نداشته باشند برای دفن کردن انتخاب میشوند.
سخن پایانی
توسعه شهر های صنعتی و افزایش روز افزون نیاز های شهروندی از یک سو و افزایش آگاهی در حوزه مسائل زیست محیطی از سوی دیگر ، باعث شده که مدیریت پسماند را به عنوان امری بسیار مهم در فرآیند برنامه ریزی شهری در نظر بگیریم. نتایج پژوهشی انجام شده در کشور های اروپایی و آسیایی و آمریکایی ، نشان میدهد که کشور های اروپایی مواردی مانند ایجاد سطل بازیافت | بازیافت کاغذ و انواع بطری های پلاستیکی | بازیافت زباله های خانگی و فرهنگ سازی در خصوص بازیافت را مد نظر قرار داده است.
در کشور های آسیایی مانند ژاپن و مالزی نیز، مدیریت پسماند به مشارکت شهروندان و قسمت خصوصی و بازیافت متکی میباشد و مدیریت پسماند در آمریکا ، مبتنی بر 4 رکن ( کاهش زباله از مبدا تولید | بازیافت و سوزاندن و تبدیل آن به انرژی و دفن بهداشتی ) میباشد. سیاست کشور کانادا در خصوص مدیریت پسماند را بر موضوع کاهش پسماند های جامد شهری قرار داده است.
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)